BudulgaN
08.Ocak.2019, 23:08
Saruhanoğulları Beyliği
Selçukluların uç beyliği olarak Saruhan Bey tarafından kurulmuştur. Manisa vilayeti ile Menemen, Kemalpaşa ve Foça dolaylarında hüküm sürdü 1410 yılında Osmanlılara katıldığı bilinmektedir.Bu beyliğin kurucusu Saruhan'ın Hârezmlilerin kumandanı iken Türkiye Selçuklularının hizmetine giren ve aynı adı taşıyan emîrin torunu ve Alpağı'nın oğlu olması kuvvetle muhtemeldir.
Saruhanoğulları 1300'den 1390 Nisanına kadar evvel 90, 28 temmuz 1402'den 1410'a kadar sonra 8 ve yekün 98 yıl devam etmiştir. Başkentleri Manisa'dır. 1308'e kadar Selçukoğulları'nın uç beyi olup, 1335'e kadar İlhanlılar'a tabî bulunmuşlar, sonra ba??ms?z olmuşlardır. Ankara muharebesinden sonra da 8 yıl, Osmanlılar'a tabî olarak yaşamışlardır. Osmanlılar, "Saruhan Tahtı" denen Manisa Sancakbeyliğine, ekseriya velîahd şehzâdeleri yollamışlardır. Beylik, Soma ve Alaşehir dışında derhal bugünki tüm Manisa vilâyeti ile Menemen, Kemalpaşa ve Foça'yı kaplıyordu. Yani Gediz vadisine hâkim olup, Gediz'le birlikte dar bir topraktan Ege'ye çıkıyordu. Kuzeyinde Karasıoğulları, güneyinde Aydınoğulları vardı. Doğusundaki Germiyanoğulları, ilk zamanlarda Saruhanlılar'ın metbuu idiler. Esasen Saruhan beylerinin ataları, evvelce Germiyanoğulları hizmetinde bulunuyorlardı.
Saruhan önceleri Germiyanoğullarına bağlı bir uç beyi idi. 1313'de Manisa'yı fethetti, daha sonra hudutlarını genişletti. Ayrıca bir donanma meydana getirerek çevreye akınlara başladı. Saruhan'a bağlı kuvvetlerin baskısıyla Foça'da yaşayan Rûmlar ve Lâtinler her yıl 15.000 gümüş dirhem vergi vermekteydiler. Saruhan Bey sahip olduğu donanma ile Ege Denizi'ndeki adalar ve Balkanlara seferler yaptı. Osmanlılara karşı Bizans ve Aydınoğulları ile birleşerek Gelibolu'ya gücum ettiler. Daha sonra Bizans'taki taht mücadelesine karıştılar. Bu sebeple Saruhan'ın oğlu Süleymân Bey, Aydınoğullarından Umur Bey ile birleşerek Rumeliye geçmiş ve Küçükçekmece civarında ölmüştü (1345).
Saruhan Bey'in yerine oğlu Fahreddîn İlyâs Bey geçti. Osmanlıların kuvvetlenmesi ve Rumeli'de fetihler yapması, Saruhanlılara gaza yollarını kapatmıştı. İshak Bey zamanında Saruhanlıların Osmanlılar ile münasebetleri dostane idi. Kosova savaşına yardımcı güç de gönderilmişti. Yıldırım Bayezid tahta geçtiği vakit Karamanoğullarının Osmanlılara aleyhine meydana getirdiği ittifaka Saruhanoğulları da katılmıştı. Osmanlılar 1390 yılında Manisa'yı almışlar ve bu şehir ile Karasi'yi birleştirerek bey sancağı yapmışlardı. Ankara Savaşı'na (1402) Osmanlılar ile birlikte katılan Saruhan askerleri, sonradan Timur'un yanında olan eski beyleri Orhan'ın yanına geçtiler. Savaşı kazanan Timur, Saruhan Beyliği'ni Orhan'a verdi.
Bu suretle yine canlanan Saruhanoğulları uzun süre yaşayamadı. Osmanlıların fetret devrinde Çelebi Mehmed aleyhine bir ittifaka girdiler. Çelebi Mehmed onları mağlûp ederek, sür'atle Manisa üzerine yürüdü ve beyliğin sonuncu emîri Hızır Şâh'ı yakalatarak öldürttü (1410). Böylece Saruhanoğuları toprakları Osmanlıların hâkimiyetine geçmiş oldu.
Saruhaoğulları hüküm sürdükleri topraklar üzerinde bir çok bay?nd?r faaliyetlerinde bulundular. Bu aile içinde en çok İshak Bey bay?nd?r faaliyetleri ile göze çarpıyor. Manisa Ulu Câmii ve İlyas Bey Mescidi ona aittir.
Yine Manisa'daki Revak Sultan türbesi ve Nif (Kemal Paşa)'deki Emet Câmii de Saruhanlı eserleridir. Saruhanoğullarının sahip oldukları donanmalar sebebiyle iktisadî durumları gelişmiş ve batılı devletle, özellikle Cenevizlilerle ticarî münâsebetlerde bulunmuşlardı.
Selçukluların uç beyliği olarak Saruhan Bey tarafından kurulmuştur. Manisa vilayeti ile Menemen, Kemalpaşa ve Foça dolaylarında hüküm sürdü 1410 yılında Osmanlılara katıldığı bilinmektedir.Bu beyliğin kurucusu Saruhan'ın Hârezmlilerin kumandanı iken Türkiye Selçuklularının hizmetine giren ve aynı adı taşıyan emîrin torunu ve Alpağı'nın oğlu olması kuvvetle muhtemeldir.
Saruhanoğulları 1300'den 1390 Nisanına kadar evvel 90, 28 temmuz 1402'den 1410'a kadar sonra 8 ve yekün 98 yıl devam etmiştir. Başkentleri Manisa'dır. 1308'e kadar Selçukoğulları'nın uç beyi olup, 1335'e kadar İlhanlılar'a tabî bulunmuşlar, sonra ba??ms?z olmuşlardır. Ankara muharebesinden sonra da 8 yıl, Osmanlılar'a tabî olarak yaşamışlardır. Osmanlılar, "Saruhan Tahtı" denen Manisa Sancakbeyliğine, ekseriya velîahd şehzâdeleri yollamışlardır. Beylik, Soma ve Alaşehir dışında derhal bugünki tüm Manisa vilâyeti ile Menemen, Kemalpaşa ve Foça'yı kaplıyordu. Yani Gediz vadisine hâkim olup, Gediz'le birlikte dar bir topraktan Ege'ye çıkıyordu. Kuzeyinde Karasıoğulları, güneyinde Aydınoğulları vardı. Doğusundaki Germiyanoğulları, ilk zamanlarda Saruhanlılar'ın metbuu idiler. Esasen Saruhan beylerinin ataları, evvelce Germiyanoğulları hizmetinde bulunuyorlardı.
Saruhan önceleri Germiyanoğullarına bağlı bir uç beyi idi. 1313'de Manisa'yı fethetti, daha sonra hudutlarını genişletti. Ayrıca bir donanma meydana getirerek çevreye akınlara başladı. Saruhan'a bağlı kuvvetlerin baskısıyla Foça'da yaşayan Rûmlar ve Lâtinler her yıl 15.000 gümüş dirhem vergi vermekteydiler. Saruhan Bey sahip olduğu donanma ile Ege Denizi'ndeki adalar ve Balkanlara seferler yaptı. Osmanlılara karşı Bizans ve Aydınoğulları ile birleşerek Gelibolu'ya gücum ettiler. Daha sonra Bizans'taki taht mücadelesine karıştılar. Bu sebeple Saruhan'ın oğlu Süleymân Bey, Aydınoğullarından Umur Bey ile birleşerek Rumeliye geçmiş ve Küçükçekmece civarında ölmüştü (1345).
Saruhan Bey'in yerine oğlu Fahreddîn İlyâs Bey geçti. Osmanlıların kuvvetlenmesi ve Rumeli'de fetihler yapması, Saruhanlılara gaza yollarını kapatmıştı. İshak Bey zamanında Saruhanlıların Osmanlılar ile münasebetleri dostane idi. Kosova savaşına yardımcı güç de gönderilmişti. Yıldırım Bayezid tahta geçtiği vakit Karamanoğullarının Osmanlılara aleyhine meydana getirdiği ittifaka Saruhanoğulları da katılmıştı. Osmanlılar 1390 yılında Manisa'yı almışlar ve bu şehir ile Karasi'yi birleştirerek bey sancağı yapmışlardı. Ankara Savaşı'na (1402) Osmanlılar ile birlikte katılan Saruhan askerleri, sonradan Timur'un yanında olan eski beyleri Orhan'ın yanına geçtiler. Savaşı kazanan Timur, Saruhan Beyliği'ni Orhan'a verdi.
Bu suretle yine canlanan Saruhanoğulları uzun süre yaşayamadı. Osmanlıların fetret devrinde Çelebi Mehmed aleyhine bir ittifaka girdiler. Çelebi Mehmed onları mağlûp ederek, sür'atle Manisa üzerine yürüdü ve beyliğin sonuncu emîri Hızır Şâh'ı yakalatarak öldürttü (1410). Böylece Saruhanoğuları toprakları Osmanlıların hâkimiyetine geçmiş oldu.
Saruhaoğulları hüküm sürdükleri topraklar üzerinde bir çok bay?nd?r faaliyetlerinde bulundular. Bu aile içinde en çok İshak Bey bay?nd?r faaliyetleri ile göze çarpıyor. Manisa Ulu Câmii ve İlyas Bey Mescidi ona aittir.
Yine Manisa'daki Revak Sultan türbesi ve Nif (Kemal Paşa)'deki Emet Câmii de Saruhanlı eserleridir. Saruhanoğullarının sahip oldukları donanmalar sebebiyle iktisadî durumları gelişmiş ve batılı devletle, özellikle Cenevizlilerle ticarî münâsebetlerde bulunmuşlardı.